Szkoła, Wychowanie

Ken Robinson – jakie kompetencje powinna kształcić szkoła?

Jakiej edukacji potrzebują Twoje dzieci? Jak ocenić, czy chodzą do właściwej szkoły? Jakie kompetencje powinny nabyć? W poniższym fragmencie książki Ty, Twoje dziecko i szkoła Ken Robinson wymienia osiem kluczowych kompetencji, które współczesna szkoła powinna wykształcić w uczniach.

Młodzi ludzie, którzy osiągną biegłość w tych ośmiu obszarach kompetencji, zostaną dobrze wyposażeni, by sprostać wyzwaniom natury gospodarczej, kulturowej, społecznej i osobistej, którym w sposób nieunikniony będą musieli stawić czoło w swoim życiu.

Ken Robinson – jakie kompetencje powinna kształcić szkoła?

Fragment książki “Ty, Twoje dziecko i szkoła” Kena Robinsona

Dzieci uwielbiają się uczyć. Jednak nie zawsze lubią poddawać się procesowi edukacji, a niektóre mają problemy w szkole. Wobec tego jakiego rodzaju edukacji potrzebują Twoje dzieci i w jaki sposób ocenić, czy szkoła, do której uczęszczają, im go zapewnia? Najlepiej nie zaczynać od listy przedmiotów, których dziecko powinno się uczyć, ani egzaminów, jakie powinno zdać. Najpierw zapytaj siebie, co chciałbyś, żeby Twoje dziecko wiedziało, rozumiało i potrafiło zrobić, a potem sprawdź, czego i w jaki sposób potrzebuje się nauczyć.

Kompetencje

Kompetencja to umiejętność zrobienia czegoś dobrze. W mojej książce Kreatywne szkoły wyróżniłem sześć kompetencji. Odnoszą się one do czterech celów edukacji i rozwijają trzy rodzaje wiedzy. Kompetencje te nie pojawiają się na wybranych etapach nauki w szkole. Powinny ewoluować od samego początku edukacji i być praktykowane przez cały czas z coraz większą pewnością i finezją.

Ciekawość

Dzieci są niezwykle ciekawe wszystkiego, co je otacza. Głównym celem edukacji jest podtrzymywanie tej ciekawości. Kiedy dzieci chcą się uczyć, nauka sprawia im przyjemność, chętnie podejmują związane z nią wyzwania i doceniają nagrody. Wspomniałem wcześniej o plastyczności rozwijającego się mózgu dziecka. Im większą ciekawość świata wykazują dzieci, kiedy dorastają, tym więcej się nauczą i tym bardziej finezyjne będą ich umiejętności, a uczucia subtelne. W jaki sposób rodzice i nauczyciele mogą podtrzymywać tę dziecięcą ciekawość? Poprzez zaintrygowanie ich pytaniami, które są dla nich interesujące. Poprzez przydzielanie im zadań, które stanowią dla nich wyzwanie. Poprzez zaangażowanie ich w projekty, które stanowią dla nich inspirację. Pielęgnowanie ciekawości odgrywa bardzo ważną rolę od wczesnych lat dzieciństwa, ale edukacja nie jest związana wyłącznie z dzieciństwem i okresem dojrzewania. Proces nauki powinien być życiową przygodą prowadzącą do coraz większej świadomości. Rozbudzanie ciekawości w Twoich dzieciach w najbardziej kluczowym okresie kształtowania ich osobowości jest darem, który pozwoli im przez całe życie podtrzymać chęć uczenia się.

Kreatywność

Ludzie pod wieloma względami przypominają inne organizmy żywe zamieszkujące naszą planetę. Ale pod pewnymi aspektami jesteśmy wyjątkowi. Po pierwsze mamy ogromne pokłady wyobraźni i kreatywności. Wyobraźnia to umiejętność przywoływania na myśl rzeczy, których nie postrzegamy naszymi zmysłami. Wyobraźnia ma związek z kreatywnością, ale nie jest tym samym. Można przeleżeć cały dzień w łóżku i wyobrażać sobie różne rzeczy, ale niczego nie zrobić. Bycie kreatywnym oznacza wprowadzenie pomysłu w życie. Definiuję kreatywność jako proces powstawania oryginalnych pomysłów, które mają wartość. Kreatywność to zaangażowanie wyobraźni do działania. Może ona rozkwitać w każdej dziedzinie ludzkiej aktywności. Wyzwania, którym muszą sprostać młodzi ludzie, stają się coraz bardziej skomplikowane, więc kluczowe jest to, aby w procesie edukacji pomóc im rozwijać siłę kreatywnego działania i myślenia.

Krytycyzm

Myślenie krytyczne polega na analizowaniu pomysłów i informacji, używając rozsądku i dowodów. Trzeba wziąć pod uwagę różne opinie oraz wartości, które za nimi stoją, i dokonać odpowiednich porównań. Krytyczne myślenie staje się coraz bardziej istotne, ponieważ internet ze wszystkich stron zasypuje młodych ludzi najróżniejszymi informacjami i opiniami. Im bardziej młodzież jest przesiąknięta tym wszystkim, tym bardziej potrzebuje poddać krytycznej analizie to, co widzi i słyszy, oraz ocenić informacje pod kątem stronniczości, prawdy czy sensu. Myślenie krytyczne powinno stanowić podstawę kształcenia w każdej dziedzinie i nawyk, który w ogóle trzeba w życiu pielęgnować.

Komunikacja

Jesteśmy istotami społecznymi i umiejętność jasnego i spójnego formułowania myśli stanowi podstawę naszych relacji międzyludzkich. Biegłość w czytaniu, pisaniu i matematyce to powszechnie przyjęte wymogi w systemie edukacji i tak powinno być. Tylko że równie ważne jest pielęgnowanie umiejętności jasnego i pewnego siebie wyrażania się. Komunikacja nie dotyczy jedynie słów i cyfr. Myślimy za pomocą dźwięków i obrazów, a także ruchów i gestów, co daje nam podstawy do nauki muzyki, sztuk wizualnych, tańca i teatru we wszelkich możliwych konfiguracjach. Umiejętność przekazywania myśli i uczuć na wszystkie wymienione sposoby ma niebagatelne znaczenie dla osobistego dobrostanu, zaufania społecznego i więzi społecznych.

Współpraca

Współpraca to pracowanie razem, aby osiągnąć wspólne cele. Mnóstwo wysiłków podejmowanych na rzecz podniesienia standardów nauczania ma swoje źródło w rywalizacji. Traktowanie dokonań innych ludzi jako wyzwania zawsze było bodźcem do osiągania lepszych wyników. Nie mam nic przeciwko rywalizacji, ale współpraca odgrywa równie ważną rolę w osiąganiu sukcesu, w aktywnym obywatelstwie, jest istotna dla zdrowia oraz siły naszych społeczności. Współpraca nie rodzi się wtedy, gdy mówimy ludziom, że powinni coś zrobić. Współpraca rodzi się poprzez jej praktykowanie.

Współczucie

Współczucie to praktykowanie empatii. Zaczyna się od rozpoznania, co czują inni i jak my czulibyśmy się w takiej sytuacji. Wiele problemów, których doświadczają młodzi ludzie, bierze się z braku współczucia. Prześladowanie w szkole, przemoc fizyczna i emocjonalna, wykluczenie społeczne oraz uprzedzenia płynące z rasizmu, braku tolerancji wobec innych kultur albo innej orientacji seksualnej są spowodowane niedostatkiem empatii. Rozwijanie współczucia to obowiązek moralny i życiowy, a także duchowy. Praktykowanie empatii to najlepsza forma wyrażenia naszego człowieczeństwa oraz nieprzebrane źródło szczęścia naszego i innych ludzi.

Opanowanie

Wielu młodych ludzi doświadcza w szkole lęków i depresji. Szkoły mogą złagodzić te skutki poprzez zmianę podejścia do nauczania we wszystkich aspektach, które wcześniej omawialiśmy. Pedagodzy mogą również dać uczniom czas i nauczyć ich technik odkrywania swojego wewnętrznego świata poprzez codzienną praktykę mindfulness i medytacji. Ma to na celu pomoc młodym ludziom w tym, żeby dowiedzieli się więcej o sobie i swoich motywacjach i żeby mogli lepiej poradzić sobie z własnymi emocjami.

Obywatelstwo

Społeczeństwa demokratyczne tworzą ludzie, którzy są aktywnymi obywatelami, świadomymi swoich praw i obowiązków, świadomych tego, jak funkcjonują systemy społeczne i polityczne, zainteresowanych dobrem innych ludzi, jasno wyrażających swoje opinie i argumenty i odpowiedzialnych za własne czyny. Szkoły odgrywają istotną rolę w kształtowaniu takiego poczucia obywatelstwa. Nie osiągną tego celu poprzez nauczanie wiedzy o społeczeństwie, ale poprzez praktykowanie zasad społeczeństwa obywatelskiego w codziennym działaniu. Podstawowe znaczenie ma to, żeby w szkołach nie mówiono jedynie o aktywnym obywatelstwie, ale by swoim postępowaniem dawano przykład, jak ono powinno działać.

Młodzi ludzie, którzy osiągną biegłość w tych ośmiu obszarach kompetencji, zostaną dobrze wyposażeni, by sprostać wyzwaniom natury gospodarczej, kulturowej, społecznej i osobistej, którym w sposób nieunikniony będą musieli stawić czoło w swoim życiu. Rodzice mogą używać tych czterech celów i ośmiu kompetencji jako szablonu do oceny, czy szkoła, do której uczęszcza dziecko (albo program nauczania), zapewnia taką edukację, jakiej pociecha naprawdę potrzebuje, i w miarę potrzeb naciskać na wprowadzenie zmian.

Ty, Twoje dziecko i szkoła” to książka dla rodziców, którzy chcą towarzyszyć dzieciom w ich edukacji, a dzięki temu zapewnić im szczęśliwe życie wolne od presji i stresu.

“W tej książce powiem Ci, na czym polega dobra edukacja i co możesz zrobić jako rodzic, żeby zapewnić ją swoim dzieciom.
Rodzicielstwo to zadanie na całe życie, czasami może oznaczać ciężką pracę, a niektóre momenty są naprawdę straszne. Potraktujcie tę książkę jako chwilę wytchnienia od tej presji. Chciałbym zaproponować kilka zasad dobrego rodzicielstwa, które mają związek z edukacją, w dużej mierze potwierdzonych przez badania naukowe i doświadczenie. Przedstawiając je, zapewniam, że stoję z Tobą ramię w ramię, a rady, których udzielam, pochodzą od osób, którym też nieraz się nie udawało.”
Ken robinson ksiazki o edukacji

Dodaj komentarz